Nie da się mówić o nowoczesnej produkcji i przetwórstwie żywności bez zwrócenia uwagi na kwestię rozpoznawalności i identyfikowalności każdej partii towaru (z ang. traceability) na każdym etapie łańcucha dostaw – od pola aż do stołu konsumenta.
To prawdziwa gwarancja jakości, ale też bezpieczeństwa dla odbiorców, sięgających po produkty świeże i mrożone. Co warto wiedzieć na temat traceability? Jak wykorzystać nowoczesne technologie do skuteczniejszego identyfikowania żywności na różnych etapach łańcucha dostaw? O tym napiszemy poniżej.
Traceability partii – na czym polega identyfikowalność żywności?
Jako traceability rozumiemy pełną identyfikowalność danego towaru (partii towarów) w procesie produkcji, przetwórstwa, magazynowania i transportu. Jak ją osiągnąć? Najprostszym i najpopularniejszym sposobem jest skanowanie kodów kreskowych z etykiet znajdujących się na opakowaniach. Informacje zawarte w kodzie kreskowym powiązane są z kompleksową i spójną bazą danych, co pozwala szybko i skutecznie rozpoznać, gdzie aktualnie znajdują się konkretne partie towaru i co zawierają.
Najbardziej wartościowym rozwiązaniem dla nowoczesnej branży spożywczej w zakresie traceability są narzędzia pozwalające na śledzenie towaru w czasie rzeczywistym. W praktyce oznacza to bieżące kontrolowanie przepływu towarów i pełną widoczność każdej partii, by łatwiej przeprowadzać identyfikację i lokalizację produktów spożywczych, jeśli zajdzie taka potrzeba.
Dlaczego traceability jest tak ważne? Pozwala na zebranie kompletnych informacji na każdym etapie produkcji, przetwórstwa lub dystrybucji. Dzięki temu można zadbać o prawidłowość realizowanych zamówień, jakość produktów oraz finalnie – bezpieczeństwo konsumentów.
W przypadku identyfikowalności żywności mówi się najczęściej właśnie o traceability partii – w odróżnieniu od identyfikowalności towarów sprzedawanych luzem lub towarów o indywidualnych właściwościach dostarczanych jednostkowo. Czym jest zatem partia towaru? To jednostka środków spożywczych przekazanych do sprzedaży, mających niemal identyczne cechy produkcji, wytworzenia i pakowania. W przypadku towarów w partiach, pakowanych w indywidualne opakowania, dla celów identyfikacyjnych niezbędne jest wskazanie partii towaru na opakowaniu zbiorczym.
Traceability produktów spożywczych – przepisy prawa i kontrola kluczowych informacji
Konieczność kontrolowania przepływu towarów na każdym etapie produkcji, magazynowania i dystrybucji określają przepisy prawa, wprowadzane przez WHO, Parlament Europejski i prawodawstwo lokalne każdego z krajów. Najważniejsze wymagania i zasady dla systemów traceability definiuje między innymi Globalny Standard Traceability GS1 GTS2.
Jakie dane podlegają weryfikacji w przypadku żywności? Warto pamiętać, że traceability nie ogranicza się wyłącznie do śledzenia drogi pokonywanej przez daną partię towaru. Umożliwia również dokładną weryfikację oraz analizę produktów, półproduktów i materiałów. W przypadku żywności pochodzenia zwierzęcego sprawdza się choćby dane związane z paszami, chowem zwierzęcia i procesem obróbki po uboju. Przy artykułach roślinnych kontroluje się natomiast gatunek, odmianę sadzonki, a także pochodzenie nasion.
Precyzyjne i kompletne dane to szansa na lepszą kontrolę nad stanami produkcyjnymi i magazynowymi, optymalizację planowania zapasów, ale też zwiększenie bezpieczeństwa, czy szybsze działanie w razie pojawienia się konieczności wycofania konkretnej partii towaru lub zlokalizowania ognisk zagrożenia dla jakości żywności.
Poziomy wdrażania traceability – identyfikowalność na każdym etapie produkcji
Traceability pozwala na kontrolowanie żywności wewnątrz zakładu produkcyjnego lub przetwórczego, a także w czasie późniejszego składowania i transportu.
Procedury wdraża się na dwóch poziomach:
- wewnętrznym,
- zewnętrznym.
W pierwszym przypadku zbieranie danych na temat surowców, półproduktów i produktów odbywa się w ramach przedsiębiorstwa. W drugim weryfikuje się partie towarów na wszystkich etapach łańcucha dostaw. Wykorzystanie jednolitego systemu, łączącego wszystkie ogniwa, daje szansę na lepszy przepływ informacji, zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia błędu ludzkiego, a także ułatwia wykonanie kroku w przód lub wstecz, by rozpoznać dany produktów i sprawdzić, gdzie się on znajduje.
Nowoczesne oprogramowanie a traceability w branży spożywczej
Funkcjonalne i nowoczesne oprogramowanie komputerowe stanowi coraz ważniejszy element codziennej pracy również w firmach związanych z produkcją i przetwórstwem żywności. Dzięki niemu bowiem zwiększa się identyfikowalność każdej partii żywności.
Wdrożenie spójnego systemu, który łączy poszczególne działy przedsiębiorstwa, a także dostawców, poddostawców, dystrybutorów i magazyny w ramach jednej bazy, usprawnia przekazywanie kluczowych informacji o każdej partii towaru – gwarantując identyfikację od pola do stołu.
Takie możliwości daje nasze rozwiązanie KONNECT’Agro, które łączy funkcjonalności systemów ERP i WMS, niezbędnych dla firm produkcyjnych, magazynów, transportu, importerów i eksporterów żywności świeżej lub mrożonej. Co ważne, bez rozwiązań typowych dla programów WMS niemożliwe jest przeprowadzenie skutecznej identyfikacji towaru. Nasz program, oparty na skanowaniu kodu kreskowego z etykiet paletowych, gwarantuje dostęp do wszystkich danych partii w czasie rzeczywistym.
